Kompendium wiedzy

Formaldehyd to naturalnie występujący związek organiczny, który jest używany do produkcji wyrobów drewnianych, tekstyliów odzieżowych i nie tylko. Jednakże, zbyt wysoki poziom tej substancji w wyrobie, może powodować podrażnienia, a w najgorszym wypadku może nawet doprowadzić do śmierci.   

W związku z tym formaldehyd jest ściśle regulowany w Unii Europejskiej. W dalszej części artykułu dowiesz się co importerzy i producenci muszą wiedzieć o ograniczeniach i wymaganiach dotyczących stosowania tej substancji. Dowiedz się między innymi: 

• Co to jest formaldehyd 

• Czy formaldehyd jest zakazany w Unii Europejskiej 

• Jakie produkty i materiały mogą zawierać formaldehyd 

• Przepisy dotyczące produktów formaldehydowych 

• Normy EN 

• Krajowe przepisy dotyczące formaldehydu 

• Oznakowanie ekologiczne 

• Testy laboratoryjne 

• Ryzyko braku zgodności  

 

Co to jest formaldehyd? 

Formaldehyd to naturalnie występujący związek organiczny. W postaci czystej jest to bezbarwny gaz o ostrym zapachu. Gdy formaldehyd rozpuszcza się w wodzie, powstaje formalina, która służy do konserwacji niektórych rodzajów żywności, leków i kosmetyków oraz jako przemysłowy środek dezynfekujący. 

Formaldehyd jest szeroko stosowany w materiałach budowlanych, takich jak produkty z prasowanego drewna, takie jak płyty wiórowe, sklejki i płyty pilśniowe. Zastosowanie formaldehydu pomaga stworzyć mocniejsze, trwalsze wykończone materiały budowlane. 

Dodatkowo żywice na bazie formaldehydu umożliwiają recykling odpadów drzewnych, co zmniejsza zużycie drewna z lasów. 

Inne materiały budowlane, które zawierały formaldehyd to np. materiały izolacyjne, kleje i spoiwa, lakiery. 

Formaldehyd może być również stosowany w przemyśle odzieżowym i tekstylnym. Kiedy tkaniny z czystej bawełny lub mieszanek bawełny są poddane działaniu formaldehydu, wyroby końcowe, czyli ubrania lub tekstylia są bardziej odporne na zagniecenia i stabilne wymiarowo. 

 

Czy formaldehyd jest zakazany w Unii Europejskiej? 

Formaldehyd jest środkiem uczulającym, który może wywołać niepożądaną odpowiedź układu odpornościowego. Gdy poziom formaldehydu w powietrzu jest wyższy niż 0,1 części na milion (ppm), może powodować pewne problemy z oddychaniem, takie jak kaszel i świszczący oddech, oraz podrażnienie oczu, nosa, gardła, czy skóry. Ponadto długotrwałe narażenie na działanie formaldehydu może powodować białaczkę, nowotwory nosa, gardła i zatok. 

W związku z tym substancja ta jest ściśle regulowana w UE, zarówno poprzez przepisy wspólnotowe, jak i przepisy krajowe egzekwowane przez kilka państw członkowskich UE. Ograniczenia te na ogół dotyczą limitów zawartości, migracji lub emisji. Krótko mówiąc, produkty i materiały zawierające ilość przekraczającą ustalone limity nie mogą być sprzedawane w UE. 

 

Jakie produkty i materiały mogą zawierać formaldehyd? 

Materiały budowlane 

• Produkty z prasowanego drewna 

• Płyty wiórowe 

• Sklejki 

• Płyty pilśniowe 

• Kleje 

• Tkaniny trwałego prasowania 

• Materiały izolacyjne 

Tekstylia 

• Odzież 

• Dywany 

• Inne wyroby tekstylne 

Materiały do ​​kontaktu z żywnością 

• Plastikowe zastawy stołowe i naczynia kuchenne 

• Kubki do kawy wielokrotnego użytku 

• Deski do krojenia z kompozytu bambusowego 

• Powłoki papierowe 

Kosmetyki i detergenty 

• Mydła 

• Szampony 

• Balsamy 

• Filtry przeciwsłoneczne 

• Produkty czyszczące 

 

Przepisy prawne dotyczące wyrobów zawierających formaldehyd 

REACH 

Formaldehyd jest wymieniony w załączniku XVII jako jedna z substancji objętych ograniczeniami przez REACH. W szczególności formaldehyd jest klasyfikowany jako czynnik rakotwórczy kategorii 1B, a jego maksymalne tolerowane wartości w produktach konsumenckich są ogólnie ustalone na 0,1%. Mogą jednak istnieć wyjątki. 

Wyroby tekstylne w kontakcie z ludzką skórą 

W przypadku odzieży i tekstyliów przeznaczonych do kontaktu z ludzką skórą REACH ustalił limit zawartości formaldehydu na 0,0075% (lub 75 mg/kg). Oto kilka przykładów wyrobów: 

• Bielizna 

• Stroje kąpielowe 

• paski do zegarków z tkaniny 

• Zabawki pluszowe i inne zabawki tekstylne 

Proponowana metoda badawcza do wykrywania zawartości formaldehydu w tekstyliach zawarta jest w normie: EN ISO 14184 – Tekstylia. Oznaczanie formaldehydu – Wolny i zhydrolizowany formaldehyd 

Dyrektywa w sprawie bezpieczeństwa zabawek 

Dyrektywa w sprawie bezpieczeństwa zabawek ogranicza stosowanie formaldehydu w kilku rodzajach zabawek. Specyficzne wymagania i metody badań są wyszczególnione w różnych normach. Ponadto w 2019 r. UE opublikowała poprawkę do dyrektywy w sprawie bezpieczeństwa zabawek, która określa limity migracji specyficznej, zawartości i emisji formaldehydu dla kilku kategorii zabawek. 

Limity zawartości formaldehydu  różnią się w zależności od materiału. Oto kilka przykładów: 

• Tekstylia < 30 mg/kg 

• Skóra < 30 mg/kg 

• Papier < 30 mg/kg 

• Materiały lub roztwory na bazie wody < 10 mg/kg 

Metody badań tekstyliów i papieru są określone w normie EN 71-9 Wymagania bezpieczeństwa dla organicznych związków chemicznych. Norma ta określa wymagania dotyczące limitu migracji i standardów badań dla niektórych niebezpiecznych organicznych związków chemicznych z zabawek dziecięcych i jest zgodna z normą EN ISO 14184 – Tekstylia. Oznaczanie formaldehydu. Wolny i zhydrolizowany formaldehyd. 

W przypadku skóry i materiałów na bazie wody stosuje się odpowiednio metody EN ISO 17226-1 i EDQM. 

Limity migracji formaldehydu dla materiału polimerowego zawartego w zabawkach ustalono na 1,5 mg/l, zgodnie z metodami badawczymi opisanymi w normie EN 71-11 Metody analizy organicznych związków chemicznych w zabawkach. Norma ta zawiera metody analizy w celu określenia zawartości organicznych związków chemicznych w materiałach, w tym formaldehydu, który jest używany do produkcji zabawek, takich jak tworzywa sztuczne, skóra i drewno. 

Ponadto migracja para-formaldehydu w przypadku produktów do malowania palcami powinna być mniejsza niż 1g/kg, zgodnie z normą EN 71-7 Wymagania bezpieczeństwa i metody badań dla farb do malowania palcami. Norma ta obejmuje substancje i materiały używane w procesie produkcji farb palcowych przeznaczonych do zabawy przez dzieci poniżej 14 roku życia, w tym barwniki, dodatki i błyszczyki. 

Limity emisji formaldehydu dla materiałów drzewnych wiązanych żywicą zawartych w zabawkach ustalono na 0,1 ml/m3. W takim przypadku wymagania muszą być zgodne z normą EN 717-1 – Płyty drewnopochodne. Oznaczanie uwalniania formaldehydu. Emisja formaldehydu metodą komorową 

 

Produkty kosmetyczne: rozporządzenie (WE) 1223/2009 

Do roku 2019 rozporządzenie UE w sprawie kosmetyków określa maksymalną dopuszczalną zawartość formaldehydu w kosmetykach i produktach do pielęgnacji ciała. Były wymienione również wyjątki dla produktów do jamy ustnej i produktów do utwardzania paznokci, jak następuje: 

• Produkty do utwardzania paznokci < 5% 

• Produkty doustne < 0,1% (wolny formaldehyd) 

• Inne produkty < 0,2% (wolny formaldehyd 

Powyższe przepisy uległy zmianie, na mocy Rozporządzenia 2019/831 – zmieniły się wcześniejsze ustanowione limity tej substancji. Według nowych przepisów nie ma konkretnych ograniczeń w postaci dopuszczalnego stężenia w wyrobie gotowym. Dodatkowo jeśli w danym produkcie występuje formaldehyd w ilości powyżej 0,05% to na etykiecie musi zostać podane stosowne ostrzeżenie w postaci „zawiera formaldehyd”.

 

Materiały przeznaczone do kontaktu z żywnością 

1. Wymagania ogólne zgodnie z rozporządzeniem 1935/2004 

2. Plastikowe materiały do ​​kontaktu z żywnością: rozporządzenie 10/2011 UE w sprawie plastikowych materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością określa limit migracji specyficznej na poziomie 15 mg/kg (wyrażony jako całkowity formaldehyd i heksametylenotetraamina). Produkty objęte tym rozporządzeniem obejmują zastawę stołową i naczynia kuchenne wykonane z tworzywa melaminowego (np. kompozyty bambusowe), takie jak: 

• Szpatułki 

• Łyżki 

• Kubki do kawy wielokrotnego użytku 

• Miski 

• Słoiki 

3. Przybory kuchenne z Chin lub Hongkongu: rozporządzenie 284/2011 - Przywożąc przybory kuchenne z tworzywa melaminowego pochodzące lub wysyłane z Chin i Hongkongu importerzy dołączają specjalną deklarację stwierdzającą zgodność z wymogami dotyczącymi uwalniania formaldehydu. Importerzy dołączają również sprawozdanie z badań potwierdzające, że ilość formaldehydu w melaminowych naczyniach kuchennych jest niższa niż wyżej wymieniony limit (15 mg/kg). 

4. Regenerowana folia celulozowa: dyrektywa 2007/42/WE - Niniejsza dyrektywa ustanawia następujące ograniczenia dotyczące stosowania formaldehydu w niepowlekanej folii z regenerowanej celulozy: wolny formaldehyd < 0,5 mg/dm2 niepowlekanej folii 

 

Wyroby budowlane 

Rozporządzenie w sprawie wyrobów budowlanych określa warunki produkcji, importu i dystrybucji wyrobów budowlanych, w tym wymogi bezpieczeństwa. 

Rozporządzenie nie określa jednak zasad ani norm dotyczących ograniczenia chemikaliów w wyrobach budowlanych. Zamiast tego producenci lub importerzy muszą odnieść się do rozporządzenia REACH w zakresie ograniczenia substancji w materiałach budowlanych. 

 Wykaz najważniejszych norm europejskich dla ww wymienionych rodzajów wyrobów 

1. EN 717-1 – Płyty drewnopochodne. Oznaczanie uwalniania formaldehydu - Część 1: Emisja formaldehydu metodą komorową 
2. EN 717-3:1999 - Płyty drewnopochodne -- Oznaczanie emisji formaldehydu -- Emisja formaldehydu metodą butelkową 
3. EN ISO 12460-3:2021-03 - Płyty drewnopochodne -- Oznaczanie emisji formaldehydu -- Część 3: Metoda analizy gazowej 
4. EN ISO 12460-4:2016-04 - Płyty drewnopochodne -- Oznaczanie emisji formaldehydu -- Część 4: Metoda eksykatorowa 
5. EN ISO 12460-5:2016-02 - Płyty drewnopochodne -- Oznaczanie emisji formaldehydu -- Część 5: Metoda ekstrakcyjna (zwana metodą perforatora) 
6. EN ISO 14184 – Tekstylia. Oznaczanie formaldehydu. Wolny i zhydrolizowany formaldehyd 
7. EN ISO 17226-3:2011 - Skóra wyprawiona -- Chemiczne oznaczanie zawartości formaldehydu -- Część 3: Oznaczanie emisji formaldehydu ze skóry 
8. EN 71-11:2007 - Bezpieczeństwo zabawek -- Część 11: Organiczne związki chemiczne -- Metody analiz 
9. EN 71-9+A1:2008 - Bezpieczeństwo zabawek -- Część 9: Organiczne związki chemiczne – Wymagania 
10. EN 71-7+A3:2020-10 - Bezpieczeństwo zabawek -- Część 7: Farby do malowania palcami -- Wymagania i metody badań 
11. EN 12149:2000 - Tapety w zwoikach -- Oznaczanie migracji metali ciężkich i innych określonych pierwiastków oraz chlorku winylu i wydzielającego się formaldehydu  
12. EN 1243:2011 - Kleje -- Oznaczanie wolnego formaldehydu w kondensatach aminowych i amidoformaldehydowych  
13. EN 1541:2003 - Papier i tektura przeznaczone do kontaktu z żywnością -- Oznaczanie zawartości formaldehydu w wyciągu wodnym 
14. EN ISO 11402:2006 - wersja polska - Żywice fenolowe, aminowe i kondensacyjne -- Oznaczanie zawartości wolnego formaldehydu  
15. EN ISO 27587:2011 - Skóra wyprawiona -- Badania chemiczne -- Oznaczanie wolnego formaldehydu w środkach pomocniczych dla garbarstwa 
16. EN ISO 4614:2005 - Tworzywa sztuczne -- Tłoczywa melaminowo-formaldehydowe -- Oznaczanie ekstrahowalnego formaldehydu 

 

Krajowe przepisy dotyczące formaldehydu 

Niektóre kraje UE mają również własne przepisy krajowe ograniczające zawartość formaldehydu w produktach konsumenckich. Poniżej krótko przedstawiamy niektóre z tych przepisów. 

Finlandia 

Fińskie rozporządzenie w sprawie maksymalnego poziomu formaldehydu w niektórych produktach włókienniczych (233/2012) ustanawia maksymalny dopuszczalny limit wolnego formaldehydu i formaldehydu mogącego zostać poddany hydrolizie, jak pokazano w poniższej tabeli 

Kategoria	Grupa wiekowa	Przykłady produktów	Max. dopuszczalny limit formaldehydu
Odzież, pościel i zabawki wykonane z tkanin, które mają bezpośredni kontakt ze skórą	W wieku poniżej 2 lat	• Śliniaki  • Pieluchy  • Bielizna  • Zabawki tekstylne  • Pościel	30 mg/kg
Odzież, pościel i zabawki wykonane z tkanin, które mają bezpośredni kontakt ze skórą	Powyżej 2 roku życia	• spodnie  • Kamizelki  • Koszule nocne  • Skarpety  • Rajstopy  • Szaliki  • Rękawiczki  • Pościel  • Poduszki  • Pokrowce na materace	100 mg/kg
Odzież pośrednia i zewnętrzna, która w większości przypadków nie ma bezpośredniego kontaktu ze skórą	Nieokreślony	• Odzież  • Zasłony  • Tkaniny obiciowe  • Dywany  • Dywany  • Tapeta tekstylna  • Pościel domowa	300 mg/kg

 

Niemcy 

BfR, który jest niemieckim Federalnym Instytutem Oceny Ryzyka, ustala zalecenia dotyczące limitów zawartości formaldehydu dla dyspersji polimerowych do powlekania produktów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, takich jak kleje i powłoki do papieru. 

BfR zawiera instrukcje dotyczące różnych zaleceń dotyczących limitów migracji formaldehydu w różnych materiałach przeznaczonych do kontaktu z żywnością, w tym: 

• Kauczuk naturalny i syntetyczny 

• Papier i tektury 

• Papiery do gotowania 

• Gorące bibuły filtracyjne 

• Papier i tektura do pieczenia 

• Różne rodzaje opakowań do żywności 

 

Republika Czeska 

Dekret nr 6/2003 Dz.U. Republiki Czeskiej określa limity higieniczne wskaźników chemicznych, fizycznych i biologicznych dla środowiska wewnętrznego pomieszczeń mieszkalnych w niektórych budynkach. 

Maksymalny dopuszczalny limit wydzielania formaldehydu z materiałów budowlanych do obiektów zamkniętych, takich jak mieszkania, sale lekcyjne, sale konferencyjne, stadiony i obiekty wystawiennicze, wynosi 60 μg/m3. 

 

EU Ecolabel 

EU Ecolabel to dobrowolny program oznakowania ekologicznego wdrożony w krajach członkowskich Unii Europejskiej. Intencją promowania programu oznakowania ekologicznego wśród producentów lub importerów jest zachęcanie do wytwarzania produktów ekologicznych, przyjaznych dla środowiska lub energooszczędnych. . 

Oznakowanie ekologiczne UE obejmuje szeroką gamę grup produktów, w tym: 

• Produkty do pielęgnacji ciała 

• Produkty czyszczące 

• Odzież i tekstylia 

• Meble i pościel 

• Produkty ogrodnicze 

Kryteria uzyskania przez produkty oznakowania ekologicznego różnią się w zależności od branży, od produktu do produktu, w zależności od unikalnych cech każdego rodzaju produktu. 

Ograniczenia oznakowania ekologicznego UE dla odzieży i wyrobów włókienniczych związane z zawartością formaldehydu są określone w następujący sposób: 

• Formaldehyd <20ppm dla produktów dla niemowląt i dzieci 

• Formaldehyd < 30 ppm dla produktów mających bezpośredni kontakt ze skórą 

• Formaldehyd < 75 ppm dla innych wyrobów odzieżowych i tekstylnych 

Jeśli spełniasz wymagania, możesz umieścić logo oznakowania ekologicznego na swoich produktach. Wymagania zazwyczaj obejmują następujące kroki: 

• Zgłoszenie i rejestracja 

• Testowanie  

• Zatwierdzenie aplikacji 

• Licencja 

• Logo 

 Badania laboratoryjne 

Aby ustalić, czy importowane produkty zawierają nadmierne ilości formaldehydu, zgodnie z różnymi przepisami, które ograniczają substancję, importerzy mogą skonsultować się z Intertek. 

Koszt badań podlega wahaniom w zależności od metody badawczej oraz rodzaju badanego wyrobu. 

 

Ryzyko związane z niezgodnością i przekroczeniami limitu formaldehydu w wyrobach importowanych spoza UE 

UE ma jedne z najsurowszych przepisów dotyczących formaldehydu na świecie. Należy pamiętać, że wiele produktów wytwarzanych na innych rynkach bez ścisłych przepisów dotyczących formaldehydu może zawierać ilości powyżej ustalonych limitów. W związku z tym zarówno przedsiębiorstwa, jak i konsumenci importujący produkty od zagranicznych producentów i sprzedawców internetowych nie mogą zakładać, że wszystkie produkty są zgodne z limitami formaldehydu UE. W rzeczywistości jest wielu producentów spoza UE, którzy nie są nawet świadomi stężenia formaldehydu w swoich materiałach. 

Dlatego konieczne jest zorganizowanie zewnętrznych testów laboratoryjnych formaldehydu przed importem jakiegokolwiek produktu konsumenckiego do Unii Europejskiej. 

 

 

PO WIĘCEJ INFORMACJI
	+48 22 886 32 80
	Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
	www.intertek.pl