Zapytaj eksperta Intertek

Pytanie: Proszę o informacje ETO w sezamie 0,05 mg/kg, natomiast ETO w innych produktach np. tych na bazie sezamu 0,01 mg/kg. Czyli używając sezamu 0,05 do produktu możemy mieć przekroczenie od wartości 0,01. Czy w przypadku przekroczeń w takim przypadku jest pole do dyskusji? 

Zagrożenie przekroczenia MRL jest bardzo wysokie wszystko zależy jaki udział % będzie w produkcie stanowił sezam. W tej sytuacji należałoby zrobić analizę ryzyka dla wszystkich składników i oszacować, czy jest wysokie prawdopodobieństwo przekroczenia MRL wartości 0,01 mg/kg. Może okazać się, że udział % sezamu w danym produkcie będzie niski więc szanse na przekroczenie MRL są znikome. 

Pytanie: Poproszę o informację czy możliwe jest podjęcie działań, które będą miały wpływ na zmniejszenie pozostałości pestycydów w surowcach, które wykazują wysoką podatność na kumulację pestycydów. Pytanie dotyczy działań, jakie mogą być podejmowane już po zbiorze surowców - dłuższe przechowywanie, warunki przechowywania, inne? Jakie?" 

Odpowiedź od mgr inż. Doroty Nowak-Mordoń:

Bardzo ważne jest przestrzeganie warunków karencji po zastosowaniu danych środków – zbiór po odpowiednim czasie, z uwzględnieniem np. warunków pogodowych oraz przestrzeganie warunków przechowywania gdyż nie odpowiednia temperatura jak wiemy może wpływać nie tylko na rozwój mikroorganizmów ale również może przyczynić się do powstawania np. metabolitów czyli substancji powstających z rozpadu niektórych pestycydów dlatego w Rozporządzeniu MRL mamy odniesione np. do „sumy związku i jego izomerów lub powstałych metabolitów”. Musimy pamiętać, że wiele środków ochrony roślin daje znać o swojej obecności poprzez wykrycie dopiero metabolitów.  

Pytanie: Z czego mogą wynikach różnice w dwóch wynikach badań pozostałości pestycydów w produkcie przetworzonym? Do badania został wysłany produkt z tej samej partii, do tego samego laboratorium, jednak w odstępie kilku tygodni. W pierwszej analizie wykryto więcej pestycydów niż w powtórzeniu?  

Odpowiedź od mgr inż. Doroty Nowak-Mordoń:

Składowe niepewności wpływające na ostateczny wynik to oczywiście: pobór próbki, podział na próbki laboratoryjne, transport, przyjęcie do laboratorium, przygotowanie próbki (sposób homogenizacji – czy z suchym lodem, czy homogenizacja); wykonanie analizy jaką techniką LC, GC, jakich pestycydów to dotyczy. Jeśli później wyszły wyniki zdecydowanie niższe może to świadczyć o możliwości rozkładu tych związków – istotne czy np. nie powstały metabolity po rozkładzie konkretnych związków i czy były analizowane. I oczywiście sposobu przedstawienia wyników przez Laboratorium. 

Pytanie: Określenie NDP dla produktów przetworzonych wymaga wyliczenia współczynnika koncentracji/rozcieńczenia. Jaki jest Państwa zdaniem najbardziej odpowiedni sposób (w oparciu o jakie dane) wyliczania takiego współczynnika?  

Odpowiedź od mgr inż. Doroty Nowak-Mordoń: 

Bardzo ważne jest, aby do produkcji wykorzystywać już sprawdzone pod względem pozostałości środków ochrony roślin produkty wtedy mamy pewność, że w produkcie końcowym nic nas nie zaskoczy. Co do wyznaczenia odpowiednich współczynników korekcyjnych ważne są procesy technologiczne, które zostały wykorzystane do wytworzenia danego produktu. Najważniejszy aspekt do uwzględnienia to zatężenie (podczas odparowywania wody, dochodzi do zatężenia zarówno składników odżywczych jak i substancji, które mogą być szkodliwe, tym samym zastosowanie wysokich temperatur może przyczynić się do rozkładu pestycydów i powstawania szkodliwych metabolitów, substancji aktywnych czy izomerów, które już w tej formie mogą być szkodliwe.  

Warto sięgnąć do lektury:  

Conversion factors for pesticide residue in dried organic products https://n-bnn.de/sites/default/dateien/bilder/Downloads/Conversion_factors_January2017.pdf 

Raport techniczny efsa z 22 marca 2019 dla PRIMo 3.1 https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.2903/j.efsa.2018.5147 

Baza danych technik przetwarzania i czynników przetwarzania zgodna z systemem klasyfikacji i opisu żywności EFSA FoodEx 2 z dnia 09.11.2018 https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.2903/sp.efsa.2018.EN-1510 

Przy wyznaczaniu NDP dla mieszanek produktów wyznacza się NDP poprzez uśrednienie 

Udział % poszczególnych składników odniesienie do NDP i suma poszczególnych stanowi NDP dla produktu złożonego o ile nie został poddany obróbce technologicznej i jest w postaci świeżej. Istnieją też praktyki, iż wyniki odnosi się do produktów świeżych, ale koniecznym jest wtedy podanie kodu produktu, do którego został odniesiony MRL w sprawozdaniu. Niemniej jednak takie podejście skutkuje brakiem możliwości wystawienia stwierdzenia zgodności dla takiego produktu.  

Pytanie: Czy jest zasadne badanie pestycydów w produkcie gotowym np. ogórki konserwowe, czy raczej badamy surowiec?

Odpowiedź od mgr inż. Doroty Nowak-Mordoń:

Biorąc pod uwagę, iż ROZPORZĄDZENIE (WE) NR 396/2005 PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 23 lutego 2005 r. ustaliło limity MRL dla produktów świeżych najlepszym rozwiązaniem byłoby poddać analizie surowiec. Mamy wtedy pewność, że nasz asortyment użyty do produkcji był wolny od pozostałości środków ochrony roślin, ale nie można zapominać o przyprawach, które są wykorzystywane przy produkcji dla nich również powinniśmy mieć potwierdzenie, że są wolne od pozostałości środków ochrony roślin. 

Pytanie: Gdzie można znaleźć informacje, w których produktach badamy części jadalne?

Odpowiedź od mgr inż. Doroty Nowak-Mordoń:

Oczywiście te informacje są zawarte w ROZPORZĄDZENIU (WE) NR 396/2005 PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 23 lutego 2005 r. należy zwracać uwagę przy wyborze danej kategorii np.  

dla grupy 0250000 warzywa liściowe, zioła, kwiaty jadalne - mamy informację „Cały produkt po usunięciu korzeni, zbutwiałych liści i ziemi (oprócz rzeżuchy i innych kiełków i pędów, warzyw o młodych/drobnych liściach (w tym gatunków warzyw kapustnych) oraz szczypiorku) str. 41 ROZPORZĄDZENIU (WE) NR 396/2005 PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 23 lutego 2005 r. 

Pytanie:  Czy jeżeli eksportuje do krajów Unii Europejskiej i do USA to muszę mieć 2 oddzielne raporty? Czy te same związki są sprawdzane na dwóch różnych kontynentach?

Odpowiedź od mgr inż. Doroty Nowak-Mordoń:

Niestety zakresy analizowanych pestycydów bardzo często nie pokrywają się i zlecając badania do laboratorium koniecznym jest sprecyzowanie jaki jest cel badania i wobec jakich dokumentów ma być wystawione stwierdzenie zgodności. 

Pytanie:  Czy każdy kraj Unii Europejskiej ma te same wymagania, czy każdy kraj ma inne?     

Odpowiedź od mgr inż. Doroty Nowak-Mordoń:

W Unii Europejskiej obszar wymagań podlega dwóm obszarom dotyczącym obszaru zharmonizowanego i niezharmonizowanego. Co do definicji: 

obszar zharmonizowany, w którym wspólne wymagania dla produktów zostały określone w prawodawstwie UE, czyli w dyrektywach i rozporządzenia. Są to przepisy zharmonizowane. 

obszar niezharmonizowany, w którym nie ma określonych wspólnych unijnych wymagań dla produktów i wymagania mogą być określone w krajowych przepisach technicznych lub w ogólnych przepisach dotyczących bezpieczeństwa produktów. 

Państwa członkowskie muszą informować Komisję Europejską o projektach aktów prawnych, które zawierają przepisy techniczne dla produktów. Komisja Europejska po otrzymaniu takiej informacji zarządza 3 miesiące przerwy w pracach legislacyjnych. W tym czasie do projektu można zgłaszać uwagi. Prawo to przysługuje także przedsiębiorcom, którzy mogą zgłosić swoje zastrzeżenia lub propozycje przez serwis Komisji Europejskiej - TRIS. 

Pytanie:  Jak jest różnica między „NDP” a „GO” ?

Odpowiedź od mgr inż. Doroty Nowak-Mordoń:

NDP - oznacza najwyższy prawnie dopuszczalny poziom stężenia pozostałości pestycydów w żywności i paszy lub na ich powierzchni, określony zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, w oparciu o dobrą praktykę rolniczą i najniższy poziom narażenia konsumenta konieczny do ochrony szczególnie wrażliwych konsumentów; ROZPORZĄDZENIE (WE) NR 396/2005 PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 23 lutego 2005 r. Artykuł 3 Definicje d) 

GO - „granica oznaczalności” oznacza zatwierdzone najniższe stężenie pozostałości, które można określić ilościowo i stwierdzić na podstawie rutynowych badań monitoringowych przeprowadzonych za pomocą zatwierdzonych metod kontroli; ROZPORZĄDZENIE (WE) NR 396/2005 PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 23 lutego 2005 r. Artykuł 3 Definicje f) 

Pytanie:  Jakie jest obecnie aktualne wydanie dokumentu Sante? 

Odpowiedź od mgr inż. Doroty Nowak-Mordoń:

Obecnie obowiązuje SANTE/11312/2021

Pytanie:  Czy od naszych dostawców - producentów surowców owocowych/warzywnych możemy/mamy prawo wymagać badań laboratoryjnych dotyczących pestycydów, potwierdzających zgodność z wymaganiami prawnymi? Czy ma nam wystarczyć oświadczenie w specyfikacji o zgodności? My używając np. marmolady w naszych wyrobach nie musimy badać pestycydów w wyrobach - cukierkach/czekoladach itp.? A czy powinniśmy kontrolować pod tym kątem tą przykładową marmoladę? 

Odpowiedź od mgr inż. Doroty Nowak-Mordoń:

Jeśli do własnej produkcji wykorzystujecie marmoladę to musicie mieć pewność, że ten produkt jest wolny od pozostałości środków ochrony roślin ze względu na zachowanie ciągłości bezpieczeństwa Państwa produktu na rynku. To już od Państwa zależy jak uwzględnicie to we własnej analizie ryzyka.